Στο Συμβούλιο της Ευρώπης Τοποθέτηση στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, στη συζήτηση για τη μετανάστευση, τις πολιτικές ενσωμάτωσης και τις πολυπολιτισμικές κοινωνίες
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
δε θα κουραστώ να λέω ότι η μετανάστευση είναι ένα φαινόμενο σύμφυτο με τον άνθρωπο και την ανθρώπινη ιστορία, και την αντιλαμβανόμαστε ως πρόβλημα τους τρεις τελευταίους αιώνες που τα κράτη συγκροτήθηκαν πάνω στην έννοια του Έθνους.
Η πολυπολιτισμικότητα -και αυτό είναι συμπεφωνημένο διεπιστημονικά- είναι παράγοντας ανανέωσης και εμπλουτισμού των σύγχρονων πολιτισμών. Η ευρωπαϊκή ιστορία εχει αποδείξει με τον πλέον επώδυνο τρόπο ότι αυτοί που μιλούσαν για καθαρότητα της φυλής, ουσιαστικά τις οδήγησαν στην απομόνωση και τον εκφυλισμό.
Τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης ακολουθούν διαφορετικές πολιτικές μετανάστευσης και ενσωμάτωσης, μοντέλα τα οποία δοκιμαζονται στην Ευρώπη της οικονομικής, θεσμικής και πολιτισμικής κρίσης, όταν σε πολλά από αυτά ο μετανάστης θεωρείται ως ο αποδιοπομπαίος τράγος ενός συστήματος που καταρρέει και όταν η Ευρώπη αδυνατεί να δώσει συνολική και μακρόπνοη λύση, βασισμένη πάντα στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η χορήγηση ιθαγένειας στους μετανάστες είναι ένα βασικό πρώτο βήμα ενσωμάτωσης, αλλά δεν είναι πανάκεια. Αν η χορήγηση ιθαγένειας δε συνοδεύεται από συνεκτικές, ουσιαστικές και στοχευμένες πολιτικές ενσωμάτωσης, δεν είναι παρά ένα χαρτί στο συρτάρι. Παράδειγμα, χώρες οι οποίες στην εποχή της ευημερίας περιόρισαν τις πολιτικές τους στη χορήγηση επιδομάτων, χωρίς στοχευμένα προγράμματα πρόσβασης στην εκπαίδευση και την εργασία και την καταπολέμηση των αποκλεισμών.
Τον 21ο αιώνα, οφείλουμε να αγωνιζόμαστε για συνύπαρξη και αποδοχή του διαφορετικού και όχι για ανοχή. Όταν μιλάμε για ανοχή είμαστε ήδη πολλά βήματα πίσω στα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Δεν ανεχόμαστε τον άλλο, τον διαφορετικό. Δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι ζωτικό χώρο για να ζήσει πλάι μας. Βασικά εργαλεία σε αυτήν την προσπάθεια, πέρα από το νομικό οπλοστάσιο που θα καταπολεμά τον ρατσισμό και την ξενοφοβία, είναι η παιδεία, η αλλαγή νοοτροπίας και η ενδυνάμωση των θεσμών.
Ειδικά στο ευρωπαϊκό πολιτικό σκηνικό, με την ανησυχητική άνοδο νεοναζιστικών μορφωμάτων, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε πλέον ότι οι ρίζες του φασισμού και του νεοναζισμού είναι η ξενοφοβία, ο ρατσισμός, ο σεξισμός, με αιχμή του δόρατος τον εθνολαϊκισμό. Και η μόνη απάντηση είναι περισσότερη Δημοκρατία, περισσότερα Δικαιώματα.
