Αγαπητές όλες και όλοι,
Τον Παύλο Χρήστου τον γνώριζα μέσα από τα βιβλία του, τα οποία μελετούσα και συμβουλευόμουν τόσο από επιστημονικό ενδιαφέρον, όσο και ως τομεάρχισσα Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής της Δημοκρατικής Αριστεράς.
Τον γνώρισα προσωπικά πριν από έναν χρόνο λόγω της κοινής μας εμπλοκής στο Έτος Κύπρου.
Εκτίμησα τόσο την ευρυμάθεια και την πολυγραφότητα του στα θέματα στρατηγικής και εξωτερικής πολιτικής, την αναλυτική και συνθετική του σκέψη όσο και τη διάθεση του να αφουγκράζεται διαφορετικές απόψεις αλλά και την ικανότητα του να συνθέτει αυτές τις διαφορετικές απόψεις και να τις μετατρέπει σε θέσεις έγκυρες και τεκμηριωμένες.
Υπό αυτήν την έννοια θέλω, για μία ακόμη φορά, να ευχαριστήσω για την πρόσκληση και να δηλώσω ότι νοιώθω τιμή που κλήθηκα να πω δυο λόγια για το νέο του βιβλίο.
Ο Ενιαίος Αμυντικός Χώρος έχει απασχολήσει κατά κόρον την Ελλάδα, την Κύπρο αλλά και την Τουρκία την τελευταία 20ετία. Από το Το Νοέμβριο του 1993, που διακηρύχθηκε από τις Κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου, ως απάντηση στο «η Κύπρος είναι μακρυά» του Κων. Καραμανλή, είχε πολλαπλά οφέλη για το ηθικό του Ελληνισμού της Κύπρου και την αμυντική ικανότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ιδιαίτερα στους τομείς της θάλασσας και του αέρα στους οποίους υπάρχει μεγάλο ανισοζύγιο δυνάμεων. Η υιοθέτηση του δόγματος ήταν πράξη αναγκαία για την αντιμετώπιση της Τουρκικής επιθετικότητας στην Κύπρο και του ελλείμματος στην πλάστιγγα Τουρκική Στρατιωτική Απειλή/Αμυντική ικανότητα της Κύπρου.
Το κύριο χαρακτηριστικό του «Δόγματος» είναι ο καθαρά αμυντικός χαρακτήρας και στόχος του η αποτροπή ή η αντιμετώπιση κάθε επιθετικής ενέργειας, εναντίον του ενός ή και των δύο μερών. Με την διακήρυξη του, υπογραμμίζεται με έμφαση η δέσμευση της Ελλάδας να θεωρεί ως αιτία πολέμου (casus belli) οποιαδήποτε τουρκική απόπειρα προέλασης στην ελεύθερη Κύπρο.
Ο Παύλος Χρήστου στο νέο του βιβλίο, με αφορμή την υιοθέτηση του Δόγματος και τις έντονες αντιρρήσεις από την τουρκική πλευρά αλλά και τις επιφυλάξεις που εξέφρασαν οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ, της Βρετανίας αλλά και άλλων χωρών, αναλύει το θεμελιώδες ερώτημα για την πολιτική επιλογή μεταξύ στρατηγικής Άμυνας και απλής στρατηγικής αποτροπής.
Η επιλογή της στρατηγικής εξαρτάται από την εκτίμηση της κατάστασης και της αντιστοιχία του σκοπού με τα μέσα. Αυτό που χρειάζεται είναι να εκτιμώνται σε καθημερινό επίπεδο από την Ελλάδα και την Κύπρο τα παρακάτω θέματα όπως εξαιρετικά τα παραθέτει ο συγγραφέας:
• Πόσο έχουμε καθορίσει επακριβώς τους εθνικούς μας στόχους και την κύρια εθνική απειλή;
• Υπάρχει εθνική συναίνεση και εθνικό φρόνημα για την προάσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων;
• Πόσο ικανή, αξιόπιστη και αξιόμαχη είναι ηγεσία για την προάσπιση των εθνικών μας στόχων;
• Πως αξιολογούμε την αποφασιστικότητα, δυναμικότητα και ετοιμότητα για την πραγμάτωση των εθνικών μας στόχων;
• Υπάρχουν οι αναγκαίοι οικονομικοί πόροι για την υποστήριξη των επιθυμητών στρατηγικών κατευθύνσεων;
• Πόσο αξιόπιστες και αποτελεσματικές είναι διεθνείς σχέσεις, η συμμετοχή σε συμφωνίες και διεθνείς συμμαχίες;
• Πως καθορίζεται η επάρκεια στρατιωτικού εξοπλισμού και ως εκ τούτου η ύπαρξη στρατιωτικής βιομηχανίας και προγραμμάτων εξοπλισμών;
• Πόσο αξιόπιστο είναι το σύστημα πληροφοριών;
Το δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου κρίνεται επιτυχημένο καθότι κυρίως κατά την περίοδο 1995-2000 εξύψωσε την κοινή στρατηγική Άμυνας Ελλάδας-Κύπρου και δημιούργησε την απαραίτητη αποτρεπτική φήμη.
Σήμερα, και με την ανάληψη της ηγεσίας της τουρκοκυπριακής κοινότητας από τον διαχρονικά υπέρμαχο της δικοινοτικής φιλίας και προσέγγισης Μουσταφά Ακιτζί, το κυπριακό εισέρχεται σε νέα φάση. Ήδη φαίνεται ότι ξαναρχίζουν οι δικοινοτικές συνομιλίες και όλοι ελπίζουμε σε μια ουσιαστική πρόοδο.
Ο ειλικρινής διάλογος αποτελεί το μόνο δρόμο για την επίλυση των διμερών προβλημάτων. Διάλογος με σεβασμό στους κανόνες του διεθνούς δικαίου, χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις μέσα στο πνεύμα της τελικής πράξης του Ελσίνκι.
Θυμίζω ότι διακηρυγμένη θέση και των δύο πλευρών είναι μια λύση δίκαιη και λειτουργική στο πλαίσιο μια διζωνικής, δικοινοτικής Ομοσπονδίας που θα κατοχυρώνει μια διεθνή προσωπικότητα, μια αδιαίρετη κυριαρχία και μια ιθαγένεια.
Κλείνοντας θέλω να τονίσω την πολύ ενδιαφέρουσα θέση που υπερασπίζει ο Παύλος Χρήστου στο βιβλίο του. Η υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής κυριαρχίας προϋποθέτει μια γενικότερη ανεξαρτησιακή και αναπτυξιακή πορεία της χώρας μας στο πλαίσιο ενός καθεστώτος ολόπλευρου εκδημοκρατισμού.
Με άλλα λόγια η εδαφική ακεραιότητα συνδέεται με την δημοκρατία και την ανάπτυξη.
Εύχομαι να είναι καλοτάξιδο το βιβλίο και στον φίλο Παύλο να είναι γερός και δημιουργικός και να συνεχίσει να προβληματίζεται και να μας προβληματίζει δημιουργικά και γόνιμα.
Ευχαριστώ πολύ.
