Συνέντευξη στην κυπριακή εφημερίδα Πολίτης αναφορικά με τις εκλογές στην Τουρκία και το Κυπριακό

Λεπτομέρειες: Δημιουργηθηκε στις Δευτέρα, 17 Απριλίου 2023 19:04

Πως επηρεάζεται η Τουρκοκυπριακή κοινότητα από τις εκλογές στην Τουρκία; Ποιες τάσειςεπικρατούν;

Οι εκλογές στην Τουρκία, τόσο ως περιρρέουσα ατμόσφαιρα κατά την προεκλογική περίοδο, όσο και ως αποτέλεσμα της κάλπης επηρεάζουν πάντα την Τουρκοκυπριακή Κοινότητα λόγω του σφικτού εναγκαλισμού που επιδιώκει η Τουρκία να επιβάλλει στην κοινότητα στην Κύπρο, χωρίς πάντοτε να το επιτυγχάνει, με πολύ πρόσφατο το παράδειγμα των Δημοτικών εκλογών στα Κατεχόμενα, στο τέλος του περασμένου Δεκεμβρίου.

Οι δημοσκοπήσεις του περασμένου μήνα έδιναν ένα προβάδισμα στον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και το συνασπισμό της αντιπολίτευσης, το οποίο, στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, δείχνει να χάνει τη δυναμική του και η ψαλίδα να μειώνεται.

Τόσο ο κυβερνητικός συνασπισμός, υπό τον Ταγίπ Ερντογάν, όσο και ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης φαίνεται να καταγράφουν δυνάμεις γύρω στο 40%.

Είναι σαφές ότι μετά από δύο Προεδρικές αναμετρήσεις, ο Ταγίπ Ερντογάν θα πάει σε β’ γύρο, γεγονός που έχει ουσιαστική σημασία, πέραν των πολιτικών μηνυμάτων, αφού στις 14 Μαΐου θα έχουμε και βουλευτικές εκλογές όπου φαίνεται ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός υπερτερεί. Άρα στο β’ γύρο των Προεδρικών ο Ερντογάν θα παίξει το χαρτί του κινδύνου της ακυβερνησίας και του πολιτικού χάους, ενώ, αν φυσικά επαληθευτούν τα δημοσκοπικά ευρήματα, ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης θα προσπαθήσει να περάσει το μήνυμα της ανάγκης ανάδειξης νέου Προέδρου προκειμένου να μη συνεχιστεί η πολιτική παντοδυναμία του σημερινού Προέδρου και του κυβερνητικού συνασπισμού.

Ποιο το διακύβευμα των εκλογών για το Κυπριακό;

Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι για πρώτη φορά το Κυπριακό απουσιάζει από τη δημόσια αντιπαράθεση και προεκλογική ρητορική, όπως και από τα προεκλογικά προγράμματα των κομμάτων, τουλάχιστον όπως το είχαμε γνωρίσει στις προηγούμενες προεκλογικές αναμετρήσεις, τόσο ως εθνικό θέμα υψίστης ζωτικότητας και σημασίας, όσο και ως καίριο πυλώνα των ευρωτουρκικών σχέσεων.

Στις εκλογές της 14^ης Μαΐου, το Κυπριακό αποτελεί μέρος της συζήτησης των γεωπολιτικών ανακατατάξεων του ευρύτερου χώρου της Ανατολικής Μεσογείου.

Σε αυτό το σημείο πρέπει να κάνουμε δύο επισημάνσεις: η πρώτη αφορά στην παραδοχή ότι οι Κεμαλιστές, για ιστορικούς λόγους, έχουν πιο αδιάλλακτη στάση στο Κυπριακό και η δεύτερη ότι η περίπτωση Κιλιτσντάρογλου δείχνει τις κοινωνικές, ιστορικές και πολιτικές αλλαγές ακόμη και στους κόλπους των Κεμαλιστών. Ο ίδιος ο Κιλιτσντάρογλου είναι Αλεβίτης, κάτι που στο παρελθόν θα ήταν από μόνο του απαγορευτικό στο να ηγείται του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Αυτό ακριβώς δείχνει και τις αλλαγές που επήλθαν στην τουρκική κοινωνική και, κατ’ επέκταση, πολιτική ζωή της Τουρκίας: το δίπολο κεμαλισμός-ισλαμισμός δεν λειτουργεί με τους ίδιους όρους, όπως παλαιότερα. Θέσεις οι οποίες, πριν από δύο δεκαετίες, θα ήταν αδιανόητες για το Κεμαλικό κατεστημένο, σήμερα, αποτελούν μέρος της ρητορικής του.

Σε περίπτωση εκλογής του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, τι θα σήμαινε για την Τουρκοκυπριακή κοινότητα και τι για το Κυπριακό; Τι θα μπορούσε να αλλάξει;

Όπως ο ίδιος έχει, κατ’ επανάληψη δηλώσει, δεν πρέπει να περιμένουμε θεαματικές αλλαγές σε ζητήματα όπως το Κυπριακό ή οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Όπως σημειώθηκε όμως παραπάνω, ο ίδιος είναι Αλεβίτης, μία θρησκευτική ομάδα, η οποία προέρχεται από πιο ήπιες παραδόσεις του Ισλάμ με Σούφι επιρροές. Σίγουρα, λοιπόν, το Ισλάμ θα πάψει να αποτελεί βασικό διακύβευμα και εργαλείο εξωτερικής πολιτικής, άρα θα σταματήσει η προσπάθεια Ισλαμοποίησης των Κατεχομένων και παράλληλα θα υπάρξει μία διαφορετική προσέγγιση στα ζητήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των σχέσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Παράλληλα, η ρητορική Ερντογάν των τελευταίων χρόνων περί «Γαλάζιας Πατρίδας», διανθισμένη με εθνικιστικές κορώνες, που κάποτε εκφράζονταν μόνο από το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης, ενώ σήμερα είναι επίσημη ιδεολογία, θα περιοριστεί σε περιθωριακά στρώματα της τουρκικής κοινωνίας.

Όλα τα παραπάνω βέβαια, απαιτούν εγρήγορση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ουσιαστική και έμπρακτη διάθεση επανέναρξης συνομιλιών με στόχο τη δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακό στο συμφωνημένο πλαίσιο της ΔΔΟ.

Σε περίπτωση επανεκλογής του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ποια η επόμενη μέρα στο Κυπριακό;

Ποτέ πριν το ενδεχόμενο της οριστικής διχοτόμησης δεν ήταν τόσο ορατό. Η επανεκλογή Ερντογάν με το μοντέλο της προσωποκεντρικής εξουσίας που έχει επιλέξει και την ανάδειξη της Τουρκίας ως μίας περιφερειακής δύναμης με βασικό βραχίονα το Ισλάμ, η οποία δρα ανεξέλεγκτα θα συνεχιστεί, γεγονός που θα δυσκολέψει, έτι περαιτέρω, την εξεύρεση λύσης.

Η πολιτική, και οι πολιτικοί, όμως είναι για τα δύσκολα. Οποιοδήποτε και αν είναι το αποτέλεσμα της κάλπης, τόσο η Κυπριακή Δημοκρατία, όσο και οι υγιείς δυνάμεις των Κατεχομένων οφείλουν να συνεχίζουν να μάχονται σθεναρά και ουσιαστικά για το κοινό μέλλον του νησιού, η επανένωση του οποίου είναι η μόνη οδός που εγγυάται την επιβίωση και την ευημερία του συνόλου των κατοίκων.