Ομιλίες

Χαιρετισμός στο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) “Experience Sharing Meeting: Policy responses to female genital mutilation in the context of migration” (Αθήνα, 14 Νοέμβρη 2017)

Θα ήθελα καταρχήν να ευχαριστήσω το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων για την πρόσκληση και να ευχηθώ καλή δύναμη στη συνέχιση του έργου σας.

Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων αποτελεί, δυστυχώς, εξαιρετικά διαδεδομένη πρακτική σε χώρες της Αφρικής, της Ασίας και της Μέσης Ανατολής κυριότερα και επίσης στους πληθυσμούς της διασποράς αυτών των περιοχών προέλευσης.

Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων υπαγορεύεται από πληθώρα πεποιθήσεων, που τον προωθούν ως ωφέλιμο για την υγεία και την υγιεινή και από λόγους θρησκευτικούς που βασίζονται στην παράδοση ή σχετίζονται με το φύλο. Συχνά θεωρείται τελετουργικό ενηλικίωσης για τα κορίτσια, το οποίο επιβεβαιώνει τη θέση τους στην κοινότητα και διαβεβαιώνει ότι πληρούν πλέον τις προϋποθέσεις για να παντρευτούν. Η απόφαση να υποβληθεί το κορίτσι σε Α.Γ.Γ.Ο. συνήθως λαμβάνεται από τους γονείς του ή από κοντινούς συγγενείς. Η επιλογή να μην υποβληθεί το κορίτσι σε ακρωτηριασμό των γεννητικών του οργάνων, συχνά συναντά την έντονη αντίδραση της κοινότητας. Ωστόσο, η βασική αιτία της διαιώνισής του είναι η προσπάθεια ελέγχου της γυναικείας σεξουαλικότητας. Έτσι συχνά, συνδέεται με την αγνότητα, τη θηλυκότητα και τη σεμνότητα. Θεωρείται ότι τα κορίτσια που τον έχουν υποστεί είναι «όμορφα» και «καθαρά», ενώ το μέρος που αφαιρείται είναι «αρσενικό» και «βρώμικο». Επίσης υπάρχει η πεποίθηση ότι τα κορίτσια που είναι αρκετά γενναία και περνούν επιτυχώς την επίπονη διαδικασία, είναι πλέον ικανά να ξεκινήσουν την ενήλικη ζωή τους και μπορούν να ανταπεξέλθουν με ευκολία στις οικογενειακές απαιτήσεις.
Η συνήθης ηλικία εφαρμογής αυτής της απάνθρωπης, αποκρουστικής πρακτικής κυμαίνεται ανάλογα του τόπου προέλευσης, μεταξύ λίγων ημερών από τη γέννηση του κοριτσιού και της εφηβείας, όμως εφαρμόζεται και σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας.
Οι τύποι του ακρωτηριασμού είναι κατηγοριοποιημένοι σε 4 ομάδες ανάλογα την επεμβατικότητα, κι αυτή η κατηγοριοποίηση για εμάς ίσως είναι για καθαρά αναγνωριστικούς, στατιστικούς λόγους, όμως ο κάθε ένας αποτελεί βασανιστήριο και τραυματισμό για τη γυναίκα, ανεξαρτήτως του σε ποια κατηγορία ανήκει.

Οι επιπτώσεις και οι μεγάλοι κίνδυνοι που μπορεί να υπάρξουν στη σωματική υγεία των γυναικών που υπόκεινται αυτό το βασανιστήριο, όλες και όλοι εδώ μέσα της γνωρίζουμε και είναι γενικά γνωστοί.
Θα ήθελα να σημειώσω όμως περισσότερο, όχι μόνον τα ψυχικά τραύματα που προκαλούνται, ειδικότερα στις γυναίκες που δεν αποδέχονται τη "σπουδαιότητα" αυτής της πρακτικής ως κομμάτι της παράδοσης και πολιτιστικών προτύπων, αλλά κυρίως τη συμβολή των ίδιων των γυναικών στη διατήρηση αυτής της ακραίας πατριαρχικής αντίληψης και διαχείρισης του γυναικείου σώματος και της γυναίκας ως αντικείμενο και περιουσιακό στοιχείο, κεφάλαιο του αρχηγού της οικογένειας προς επένδυση μέσω ενός γάμου, για κοινωνική αναπαραγωγή στερεοτύπων εξουσίας κλπ, κάνοντας έτσι τους εαυτούς τους καταλύτες για την καθήλωση της γυναίκας επ άπειρον, σε έναν ρόλο απόλυτα εξουσιαζόμενο και οριζόμενο από τρίτους, ακόμη και με κίνδυνο της ζωής τους.

Κλείνοντας, λοιπόν, και με δεδομένη την αύξηση των προσφυγικών ροών τα τελευταία έτη, θα ήθελα να εστιάσω ακριβώς σε αυτό. Η Ελλάδα σέβεται τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες των προσφύγων και των μεταναστών. Σέβεται τη διαφορετικότητα και προσφέρει φιλοξενία και αλληλεγγύη στους έχοντες ανάγκη. Πρέπει όμως να γίνει, και θα γίνει, απολύτως σαφές το γεγονός, πως στην Ελλάδα, ως τόπος υποδοχής πληθυσμών από χώρες που ασκούν τέτοιες πρακτικές, δε θα γίνει ανεκτό και επιτρεπτό αυτές να εφαρμόζονται. Είναι αδιανόητο ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων να λαμβάνει χώρα σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κι αυτό θα καταπολεμηθεί με κάθε δυνατό τρόπο. Οχι γιατί αποτελεί μια "δυσανεξία" μας προς τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες κάποιων πληθυσμών, αλλά γιατί πολύ απλά, σε ένα Κράτος Δικαίου όπου υπάρχει σεβασμός στα κατοχυρωμένα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το βασανιστήριο αποτελεί έγκλημα και ο δράστης του διώκεται.
Ήδη τιμωρούνταν βάσει των άρθρων 310 του Ποινικού Κώδικα, αλλά κατά την επεξεργασία της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας, η οποία οσονούπω θα αναρτηθεί στη διαβούλευση προκειμένου να πάρει το δρόμο για την Βουλή, προστέθηκε παράγραφος στο άρθρο 310 σύμφωνα με την οποία «Όποιος με πρόθεση κατέπεισε γυναίκα, ενήλικη ή ανήλικη, να προβεί σε πράξη ακρωτηριασμού ή αυτοακρωτηριασμού, αν τελέστηκε η πράξη αυτή ή έγινε απόπειρά της, τιμωρείται με φυλάκιση.».
Το γενικό νομoθετικό πλαίσιο για την προστασία των παιδιών καλύπτει, κατά τα φαινόμενα, τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων ως μορφή παραβίασης των δικαιωμάτων των παιδιών ή ως μορφής κακοποίησης τους. Ο νόμος 3625/2007 αφορά την κύρωση και την εφαρμογή του προαιρετικού πρωτοκόλλου στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του παιδιού, εστιάζοντας στην εμπορία παιδιών, την παιδική πορνεία και την εμπορία παιδικών οργάνων. Επισημαίνεται πάντως πως ο συγκεκριμένος νόμος προβλέπει την απαγόρευση της άσκησης σωματικής βίας κατά των παιδιών, γεγονός που επιτρέπει την εφαρμογή του και σε περιπτώσεις του Ακρωτηριασμού Γεννητικών Οργάνων.
Επιπροσθέτως, το άρθρο 11 του νόμου 3907/2011 περί ασύλου, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την χορήγηση καθεστώτος πρόσφυγα σε γυναίκες ή κορίτσια που έχουν υποστεί ή κινδυνεύουν να υποστούν ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων τους. Στο άρθρο 18, γίνεται αναφορά στα ευάλωτα άτομα (μεταξύ άλλων, γυναίκες ή κορίτσια που έχουν υποστεί ή κινδυνεύουν να υποστούν ακρωτηριασμό γεννητικών Οργάνων, ενώ τα άρθρα 20 και 25, αφορούν τους ανήλικους αιτούντες άσυλο.

Πρέπει να καταστεί απολύτως ξεκάθαρο σε όλους όσοι επιθυμούν να συνεχίσουν αυτές τις "παραδόσεις", πως είτε θα σεβαστούν το νομικό πλαίσιο προστασίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της χώρας όπου βρίσκονται, είτε θα διωχθούν ποινικά γι αυτό. Φαινόμενα σαν την πρακτική του FGM δε θα γίνουν ανεκτά, και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες που βάζουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές και προσβάλλουν την αξιοπρέπεια της γυναίκας ως αυτόβουλης ανθρώπινης ύπαρξης θα τιμωρούνται όπως ο νόμος προβλέπει. Και σε αυτό το θέμα δε θα επιτραπεί καμιά επικληση ή ανοχή σε προφάσεις διαφορετικότητας και παράδοσης, διότι απλούστατα η ανθρώπινη και δη η γυναικεία αξιοπρέπεια προστατεύεται θεσμικά. Με ή χωρίς την επιθυμία κάποιων.

Σας ευχαριστώ και εύχομαι καλή συνέχεια στις εργασίες σας.

 

IMG 4674

Copyright © 2012. www.mariayannakaki.gr | Όλα τα νέα σήμερα newspolis.gr | Designed by Shape5.com

Η επίσημη ιστοσελίδα της Μαρίας Γιαννακάκη | υποψηφιοι, Αττική, περιφέρεια, Παρέμβαση, για την Αττική, Β' Πειραιά, Κορυδαλλός, Κερατσίνι, Νίκαια, Δραπετσώνα, Αγ. Ιωάννης, Ρέντης, Πέραμα, Πειραιάς, Ανθρώπινα, δικαιώματα, LGBT, ισότητα, Εξωτερική, πολιτική, Εθνική Άμυνα, Τουρκία, Κύπρος, Κυπριακό, Ευρωπαϊκή, Ένωση, ομοφυλόφιλοι, Ρομά