Ενημέρωση Συνεντεύξεις Συνέντευξη για τον αντιρατσιστικό Νόμο και την εφαρμογή του - Για το insidestory.gr
1. Με την μέχρι τώρα εμπειρία σας πως θα αποτιμούσατε την κατάσταση αναφορικά με την εφαρμογή του αντιρατσιστικού νόμου;
Τα τελευταία χρόνια, και πολύ συστηματικά τα δύο τελευταία, το Υπουργείο Δικαιοσύνης παρακολουθεί την εφαρμογή της αντιρατσιστικής νομοθεσίας με στοιχεία που συγκεντρώνει από την Αστυνομία, τα Δικαστήρια και τις Εισαγγελίες. Από κοινού με την Αστυνομία προσπαθούμε να συγκεντρώνουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα στοιχεία αυτά, αν και όπως αντιλαμβάνεστε είναι δύσκολο για τις γραμματείες των δικαστηρίων και των εισαγγελιών να εντοπίζουν τις σχετικές δικογραφίες, αφενός λόγω της έλλειψης συστήματος μηχανογράφησης και αφετέρου λόγω του μεγάλου φόρτου εργασίας τους. Ευελπιστούμε ότι η εφαρμογή του νέου συστήματος μηχανογράφησης σε πολλά δικαστήρια της χώρας θα βελτιώσει και την καταγραφή των υποθέσεων αυτών. Σε σχέση με αυτό, πρέπει να σημειώσω ότι πρόκειται άμεσα να ξεκινήσει ευρωπαϊκό πρόγραμμα το οποίο θα υλοποιήσουμε σε συνεργασία με το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ. Μια από τις δράσεις του προγράμματος είναι η βελτίωση της καταγραφής των εν λόγω υποθέσεων.
Ως προς τα ποιοτικά στοιχεία που μπορούμε να αντλήσουμε από την εφαρμογή της αντιρατσιστικής νομοθεσίας, θα έλεγα ότι έχουμε ακόμη πολλή δουλειά να κάνουμε για να καταστεί αποτελεσματικότερη. Κατ' αρχήν να σημειώσω ότι η εφαρμογή της εν λόγω νομοθεσίας συνιστά ένα δύσκολο εγχείρημα γιατί συνδέεται με τα κίνητρα του δράστη. Ωστόσο, υπήρξαν νομοθετικές βελτιώσεις, και ειδικότερα στο άρθρο 81 Α του Ποινικού Κώδικα, ώστε να καταστεί ευχερέστερη η εφαρμογή του.
Επιπλέον, χρειάζεται ευαισθητοποίηση και επιμόρφωση τόσο των αστυνομικών όσο και των δικαστικών λειτουργών. Προς την κατεύθυνση αυτή, η Ελληνική Αστυνομία πραγματοποιεί συνεχώς εκπαιδεύσεις, ενώ οι σπουδαστές της Εθνικής Σχολής Δικαστών διδάσκονται από πέρυσι την αντιρατσιστική νομοθεσία. Παράλληλα, πραγματοποιούνται ειδικά σεμινάρια, ενώ φέτος με πρωτοβουλία της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου θα πραγματοποιηθούν εκπαιδευτικά σεμινάρια για τους εν ενεργεία εισαγγελείς.
Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι χρειάζεται και ευαισθητοποίηση τόσο της κοινωνίας στο σύνολό της όσο και ειδικών ομάδων. Έτσι, το Εθνικό Συμβούλιο κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας έχει αναπτύξει διάφορες δράσεις, μια εκ των οποίων είναι και η έκδοση ειδικού ενημερωτικού φυλλαδίου για τη ρατσιστική βία και τη ρητορική του μίσους το οποίο απευθύνεται στους δημοσίους υπαλλήλους. Αυτή τη στιγμή το Συμβούλιο ξεκινά την διαμόρφωση μιας συνολικής στρατηγικής κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας. Με την ευκαιρία αυτής της συνέντευξης, θα ήθελα να προσκαλέσω νέους ερευνητές που ασχολούνται με τα θέματα του ρατσισμού να έρθουν σε επαφή με το Συμβούλιο για να συμβάλλουν με τις γνώσεις, την εξειδίκευση και τις προτάσεις τους στη διαμόρφωση αυτής της στρατηγικής.
2. Εκπρόσωποι φορέων με τους οποίους έχουμε έρθει σε επικοινωνία κάνουν λόγο για μια νομικά διαφορετική αντιμετώπιση των κληρικών και των λαϊκών, όταν πρόκειται παραδείγματος χάριν για ομοφοβικά περιστατικά. Με λίγα λόγια, εννοούν ότι οι κληρικοί δεν διώκονται. Ποιά είναι η δική σας θέση σχετικά;
Κατ' αρχήν κανείς δεν έχει ασυλία. Όλοι υπόκεινται στον έλεγχο της Δικαιοσύνης και όπως γνωρίζετε έχουν σχηματιστεί δικογραφίες και κατά κληρικών. Ωστόσο, η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη και κανείς δεν πρέπει να παρεμβαίνει στο έργο της. Εμείς από πλευράς μας μπορούμε απλώς να συμβάλλουμε στην ενδυνάμωση του δικαστικού συστήματος παρέχοντας τα εργαλεία, με νομοθετικές ή άλλες πρωτοβουλίες, όπως αυτές που προανέφερα.
Ως προς τις θέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος, αυτές εκφράζονται επίσημα από την Ιερά Σύνοδο. Οι επιμέρους απόψεις των κληρικών δεν αποτελούν θέσεις της Εκκλησίας. Εντούτοις, θα ήθελα να επισημάνω ότι ακόμα και ο μη ποινικά κολάσιμος μισαλλόδοξος λόγος καλλιεργεί την «χαμηλής έντασης» ρητορική του μίσους, η οποία ευνοεί την ανάπτυξη του ρατσισμού και της ρατσιστικής βίας. Και γι' αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνος. Θα έλεγα όμως ότι υπονομεύει και τις ίδιες τις θέσεις της Εκκλησίας που διακηρύσσουν την αγάπη και την ανεκτικότητα.
3. Αντίστοιχα, μας εκφράζεται η αναγκαιότητα της απασχόλησης ενός/μίας εισαγγελέα μόνο με τη σχετική αρμοδιότητα, καθώς τώρα οι εισαγγελείς που είναι επιφορτισμένοι με το πόστο αυτό έχουν παράλληλα και άλλες υποχρεώσεις. Πιστεύετε πως υπάρχει τέτοια ανάγκη ή όχι; Και αν ναι, υπάρχει πρόθεση να πραγματοποιηθεί αυτή η αλλαγή στο μέλλον;
Όπως προανέφερα η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη και τα ίδια τα Δικαστήρια καθορίζουν την οργάνωσή τους. Συνεπώς, ο ορισμός ειδικών εισαγγελέων για τη ρατσιστική βία γίνεται συνήθως με απόφαση του Προϊσταμένου της κάθε Εισαγγελίας. Εμείς αναδείξαμε αυτή την πρακτική ως «καλή πρακτική» τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στα διεθνή όργανα κατά του ρατσισμού στα οποία μετέχουμε. Θα θέλαμε πολύ οι Ειδικοί αυτοί Εισαγγελείς να ασχολούνται αποκλειστικά με τα θέματα αυτά, ωστόσο γνωρίζετε πολύ καλά τους δημοσιονομικούς περιορισμούς που αντιμετωπίζει η χώρα. Αυτό σχετίζεται και με τη γενικότερη ανάγκη ενίσχυσης των δικαστηρίων όχι μόνο για την αντιμετώπιση της ρατσιστικής βίας, αλλά για την συνολικότερη βελτίωση και επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης. Όπως γνωρίζετε, το Υπουργείο Δικαιοσύνης λαμβάνει μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση.
