Το σχέδιο Νόμου, παρά την καθυστέρηση υποβολής του και τις αδυναμίες του είναι μία πρώτη θετική τομή. Περιλαμβάνει ρυθμίσεις που θα ανακουφίσουν τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά για τα στεγαστικά τους δάνεια και εξορθολογίζει το Νόμο 3869/2010.
Η πρώτη μας εκτίμηση είναι ότι οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή στο πρόγραμμα διευκόλυνσης, όπως και το εύρος εφαρμογής του (ενήμεροι οφειλέτες, εξαίρεση των ελεύθερων επαγγελματιών, μικροβιοτεχνών κλπ) περιορίζουν σε μικρό το πλήθος νοικοκυριών και σε μικρή την ωφέλεια για αυτά.
Στην κατεύθυνση βελτίωσης του νομοσχεδίου και διεύρυνσης των ωφελειών, η δημοκρατική Αριστερά κατέθεσε σειρά τροπολογιών.
Με την παράγραφο 1 του άρθρου 17 του νομοσχεδίου επιδιώκεται να θεσπιστεί ως σημείο αναφοράς της αξίας της πρώτης / κύριας κατοικίας του δανειολήπτη, την εξαίρεση από την ρευστοποίηση της οποίας ο τελευταίος ενδέχεται να αιτηθεί, η ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΑΞΙΑ αυτής και όχι η εμπορική αξία αυτής όπως προβλέπεται μέχρι σήμερα.
Πιστεύουμε ότι αυτό είναι άστοχο διότι δεν υπάρχουν αντικειμενικές αξίες για όλες τις περιοχές της χώρας, εντούτοις υπάρχουν κύριες / πρώτες κατοικίες δανειοληπτών που βρίσκονται σε περιοχές για τις οποίες δεν έχουν οριστεί οι αντικειμενικές αξίες. Άρα τίθεται το ερώτημα πώς θα προσδιορίζονται οι τιμές σε αυτές τις περιοχές. Προφανές είναι ότι σε κάθε περίπτωση ο νόμος πρέπει να συμπληρωθεί ώστε να δίνει απάντηση στο ερώτημα αυτό.
Αν για τις κατοικίες που εξαιρούνται της ρευστοποίησης η αξία τους ορίζεται με βάση τον αντικειμενικό προσδιορισμό αυτής εφ όσον υπάρχει, τότε στις περιοχές που δεν υπάρχει τί θα ισχύει, η εμπορική αξία ;
Γνώμη μας είναι ότι το δίκαιο και το ορθό είναι αυτό που θα οριστεί θα πρέπει να είναι εφαρμόσιμο σε όλες τις περιπτώσεις και κατά τούτο πιστεύουμε ότι η μέχρι τώρα πρόβλεψη που είχε ως σημείο αναφοράς την εμπορική αξία της κατοικίας εξυπηρετούσε αυτό τον στόχο που είναι εύλογος και δίκαιος.
Σε κάθε περίπτωση, εάν και εφ όσον ισχύσει η οποιαδήποτε αναφορά στην αντικειμενική αξία του ακινήτου, να προβλέπεται με ποιόν τρόπο θα αποδεικνύεται αυτή προς διευκόλυνση της διαδικασίας και διασφάλιση της εγκυρότητας του υπολογισμού.
Στο σημείο αυτό παραθέτουμε μερικές σκέψεις προκειμένου να ρυθμιστεί αυτό το ζήτημα. Μια σκέψη θα ήταν οι εφορίες να δίνουν τέτοια πιστοποιητικά στους πολίτες, αυτό όμως θα αποτελούσε αύξηση του γραφειοκρατικού όγκου από τον οποίον επιδιώκουμε να ελαφρύνουμε τις δημόσιες υπηρεσίες.
Πιο λειτουργική σκέψη θα ήταν οι βεβαιώσεις αυτές να δίδονται από συμβολαιογράφους και να συνοδεύονται από το φύλλο υπολογισμού της αντικειμενικής αξίας, ώστε να είναι δυνατόν να ελεγχθεί και η ορθότητα του υπολογισμού τόσο από τους αντιδίκους όσο και από τον δικαστή. Όμως αυτό συνεπάγεται επιπλέον έξοδα για τον δανειολήπτη που ούτως ή άλλως, είναι σε δεινή οικονομική θέση. Τέλος μία άλλη λύση θα ήταν να προβλέπεται ότι αρκεί για την απόδειξη της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, δημόσιο έγγραφο (όπως π.χ. το συμβόλαιο αγοραπωλησίας του ακινήτου απ όπου προκύπτει η αντικειμενική αξία του ακινήτου, εφ όσον δεν έχουν υποστεί αλλαγή οι αντικειμενικές αξίες από την ημέρα κατά την οποία συντάχθηκε) ή η προσκόμιση εγγράφου της εφορίας από το οποίο να προκύπτει η αντικειμενική αξία του ακινήτου, όπως π.χ. ήταν το ΕΤΑΚ, πλην όμως πρέπει να επισημανθεί ότι η συγκεκριμένη πρόταση ενέχει τον κίνδυνο του πλημμελούς υπολογισμού της αξίας του ακινήτου, καθόσον τουλάχιστον στο ΕΤΑΚ ο υπολογισμός της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου γινόταν «χοντρικά» χωρίς να λαμβάνονται υπ όψιν ιδιαίτεροι συντελεστές που επηρεάζουν την αξία του, όπως π.χ. η παλαιότητα κ.α.
Με την παράγραφο 3 του άρθρου 17 του νομοσχεδίου επιχειρείται προσθήκη η οποία μπορεί να θεωρηθεί και ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια του Ν. 3869/2010 και να οδηγήσει στην πλήρη απαξίωσή του. Με την εφαρμογή αυτής της διάταξης θεωρείται πλέον ή βέβαιον ότι η συντριπτική πλειονότητα των δανειοληπτών που θα έχουν επιτύχει την δικαστική ρύθμιση των οφειλών τους δεν θα είναι σε θέση να την εξυπηρετήσουν, με αποτέλεσμα να εκπίπτουν αυτής και να πέφτει στο κενό όλη η μέχρι τότε προσπάθειά τους.
Παραθέτουμε εδώ ένα απλό αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα που θα καταδείξει το πρόβλημα που θα δημιουργήσει αυτή η προσθήκη αν πραγματοποιηθεί :
Έστω ότι ένα δανειολήπτης καταθέτει την αίτησή του τον Ιανουάριο του 2014 στο Ειρηνοδικείο και παίρνει δικάσιμο για τον Ιανουάριο του 2021, πράγμα απολύτως συνηθισμένο. Επιτυγχάνει προσωρινή διαταγή για αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής τους με τον όρο να καταβάλλει μέχρι τότε μηνιαίως το 10% της τελευταίας ενήμερης δόσης του δανείου του που είναι 800 ευρώ, δηλαδή με τον όρο να καταβάλει μηνιαίως για 7 έτη το ποσό των 80 ευρώ. Δικάζεται η υπόθεσή του και η απόφαση ρυθμίζει τις οφειλές του υποχρεώνοντάς τον να καταβάλει 280 ευρώ τον μήνα. Αν ισχύσει η ανωτέρω προτεινόμενη ρύθμιση το δικαστήριο θα πρέπει να τον υποχρεώσει επίσης εντός 1 έτους από την έκδοση της απόφασης να καταβάλει όλες τις διαφορές των δόσεων της προηγούμενης επταετίας και μάλιστα εντόκως, δηλαδή θα πρέπει να τον υποχρεώσει εντός 1 έτους να καταβάλει συνολικό ποσό ανερχόμενο σε 16.800 ευρώ (280 δόση ρύθμισης – 80 δόση προσωρινής που καταβαλλόταν στην προηγούμενη επταετία = 200 ευρώ, 200 ευρώ Χ 7 έτη Χ 12 μήνες = 16.800 ευρώ) και μάλιστα εντόκως. Αυτό σημαίνει ότι ο οφειλέτης για να μην εκπέσει από την δικαστική ρύθμιση που θα έχει επιτύχει, θα πρέπει για έναν ολόκληρο χρόνο από την έκδοση της απόφασης να καταβάλει μηνιαία δόση ανερχόμενη στο ποσό των 1.400 ευρώ και μάλιστα εντόκως, ίσως μάλιστα, αν η απόφαση δεν του δίνει περίοδο χάριτος, να πρέπει, παράλληλα με τα 1.400 τον μήνα να καταβάλλει και άλλα 280 ευρώ που είναι η δόση που του έχει επιβληθεί με την δικαστική ρύθμιση των οφειλών του. Αυτό δεν είναι διευκόλυνση, είναι τρικλοποδιά, για να μην μπορέσει ο δανειολήπτης να τηρήσει την ρύθμιση που με τόσο αγώνα θα έχει επιτύχει. Μπορούμε όλοι να φανταστούμε πόσο παράλογο είναι ο δικαστής να υποχρεώνει τον υπερχρεωμένο δανειολήπτη, για έναν ολόκληρο χρόνο από την έκδοση της δικαστικής απόφασης, να πληρώνει μηνιαίως 1.400 ευρώ εντόκως, παράλληλα δε ίσως και άλλα 280, την στιγμή που του ρυθμίζει τα χρέη επειδή ακριβώς αναγνώρισε ότι ήταν αδύνατον γι αυτόν να πληρώνει τα 800 ευρώ που ήταν η ενήμερη δόση του και επειδή ακριβώς αποφάσισε ότι με τα εισοδήματα που διαθέτει δεν είναι σε θέση να καταβάλει στους πιστωτές του περισσότερα από 280 ευρώ τον μήνα !!!!
Είναι προφανές λοιπόν ότι πρέπει πάση θυσία να αποφευχθεί αυτή η ρύθμιση, όχι μόνο γιατί αποτελεί τον απόλυτο παραλογισμό αλλά και γιατί δεν έρχεται να καλύψει κανένα κενό του νόμου, αφού ο δικαστής και με τις ήδη υπάρχουσες προβλέψεις δεν εμποδίζεται από τίποτα να ορίσει το ποσό που κατά την κρίση του πρέπει να καταβάλει οφειλέτης προκειμένου να απαλλαγεί από το υπόλοιπο των χρεών του και προκειμένου και / ή να διασώσει από την ρευστοποίηση την κύρια / πρώτη κατοικία του, συνυπολογίζοντας και αφαιρώντας από αυτό όλες τις μέχρι τούδε καταβολές του δανειολήπτη και επιμερίζοντας τα υπόλοιπα ποσά σε μηνιαίες καταβολές που θα είναι εφικτό να εξυπηρετηθούν από τον δανειολήπτη στο βάθος χρόνου που θα έχει οριστεί από την δικαστική απόφαση.
Με την παράγραφο 1, αρθρ. 19 επιχειρείται να οριστεί ότι και ο οφειλέτης, ο οποίος ήδη έχει καταθέσει την αίτησή του για υπαγωγή στον Νόμο 3869/2010 και ο οποίος ενδεχομένως έχει ήδη επιτύχει να του δοθεί προσωρινή διαταγή μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής του, με ή χωρίς μηνιαίες καταβολές, πρέπει να επανέλθει με δικόγραφο δια του οποίου να ζητά την τροποποίηση των όρων της προσωρινής διαταγής που του έχει δοθεί ώστε ο Ειρηνοδίκης να επιβάλει για την διατήρηση της προσωρινής διαταγής τον όρο μηνιαίας καταβολής που θα προσδιορίζεται πλέον σύμφωνα με τις διατάξεις του τροποποιημένου Ν. 3869/2010 κατ΄ άρθρο 5 παράγραφος 2 εδ. γ. Μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς το μέγεθος του περαιτέρω φόρτου με τον οποίον θα επιβαρυνθούν οι Ειρηνοδίκες προκειμένου να προσδιορίσουν και να δικάσουν προσωρινές διαταγές για όλες τις υποθέσεις οι οποίες μέχρι σήμερα έχουν κατατεθεί στα Ειρηνοδικεία του και δεν έχουν δικαστεί ακόμα.
Το βάρος όμως είναι δυσθεώρητο και για τους υπερχρεωμένους οφειλέτες σε ό,τι αφορά το οικονομικό μέρος της διαδικασίας, καθ όσον κάτι τέτοιο προϋποθέτει σύνταξη δικογράφου και επίδοσή του στους αντιδίκους του, πράγμα το οποίο εκτός από αμοιβή του δικηγόρου, προϋποθέτει και έξοδα για τις επιδόσεις, που είναι ιδιαίτερα υψηλά σε περίπτωση που έχει πολλούς πιστωτές (π.χ. 10 πιστωτές Χ 35 ευρώ κατ ελάχιστον αμοιβή του δικαστικού επιμελητή = 350), χωρίς να υπολογίσουμε ότι θα πρέπει για να ολοκληρωθεί η διαδικασία να επιδώσει και την απόφαση της προσωρινής διαταγής που σημαίνει άλλες τόσες επιδόσεις (π.χ. άλλα 350 ευρώ κατ ελάχιστον).
Ο οφειλέτης δεν μπορεί να εφαρμόσει αυτή την επιταγή του νόμου από μόνος του διότι απαιτείται για την εφαρμογή της ΝΑ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΕΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ.
Προτείνουμε λοιπόν να απαλειφθεί εντελώς αυτή η διάταξη, διότι θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα απ όσα θα λύσει. Αν παρ όλα αυτά υποθέσουμε ότι θα επιλεγεί η επιβολή του ορισμού καταβολών σε όλες τις περιπτώσεις κατατεθειμένων αιτήσεων που δεν έχουν μέχρι σήμερα εκδικαστεί, και ότι συνεπώς θα χρειαστεί αναθεώρηση όλων των προσωρινών διαταγών που έχουν ήδη εκδοθεί, ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ προτείνουμε αυτή η αναθεώρηση είτε να γίνει οίκοθεν από το Δικαστήριο είτε να γίνεται με πρωτοβουλία και επίσπευση είτε του πιστωτή είτε του οφειλέτη και πάντως σε καμία περίπτωση αυτόματα, ήτοι από την δημοσίευση του νόμου.
Αναφορικά με την τροπολογία με γενικό αριθμό 546, που αφορά στους αποσπώμενους για τις ανάγκες της Ελληνικής Προεδρίας, στο Γραφείο της Ελληνικής Προεδρίας και στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία την Ευρωπαϊκή Ένωση, αντιλαμβανόμαστε ότι αφού το απώτατο όριο απόσπασης είναι η 31/10/2014, αφορά στην Μόνιμη Αντιπροσωπεία, αφού πριν δύο μήνες ψηφίσαμε εδώ ότι το Γραφείο της Ελληνικής Προεδρίας θα πάψει να λειτουργεί στις 31/07/2014.
Κάποιος κακόπιστος μάλιστα διαβάζοντας ότι θα αφορά σε υπαλλήλους ανεξαρτήτως βαθμού, ήτοι προϊσταμένους οι οποίοι μάλιστα διατηρούν τη θέση τους και αναπληρώνονται με απόφαση Υπουργού, καθ'όσο διάστημα θα είναι αποσπασμένοι, θα μπορούσε να πει ότι είναι και φωτογραφική.
Εμείς όμως στη Δημοκρατική Αριστερά δεν θέλουμε να είμαστε κακόπιστοι. Θέλουμε να είμαστε χρήσιμοι για τη χώρα: σας ενημερώνουμε, λοιπόν, κ. Υπουργέ, ότι θα έχουμε το μάτι μας πάνω στις αποσπάσεις προκειμένου να διαπιστώσουμε με χαρά ότι δεν αποσπώνται οι ημέτεροι, αλλά οι χρήσιμοι για την Ελληνική Προεδρία.
Ο εμπορικός τομέας για δεκαετίες βρίσκεται στον σκληρό πυρήνα της Ελληνικής οικονομίας, αφού η συμβολή του στο ΑΕΠ της χώρας είναι καθοριστική. Ωστόσο, λόγω της κεντρικής αυτής θέσης, το εμπόριο έχει πληγεί τα μέγιστα εξαιτίας των αρνητικών οικονομικών εξελίξεων της τελευταίας πενταετίας.
Συγκεκριμένα, η δημοσιονομική προσαρμογή σε συνδυασμό με την συμπίεση των μισθών έχει οδηγήσει στην κατάρρευση της ζήτησης, με συνεπακόλουθη την ανησυχητική μείωση του τζίρου των εμπορικών επιχειρήσεων. Παράλληλα, η κρίση στον τραπεζικό τομέα και η έξοδος του κράτους από τις χρηματοπιστωτικές αγορές, επί της ουσίας η αδυναμία δανεισμού του κράτους, έχουν οδηγήσει σε έλλειψη οικονομικής ρευστότητας. Το φαινόμενο αυτό επιτείνει την πτώση της εγχώριας ζήτησης, αλλά δίνει έναυσμα και για το φαινόμενο αδυναμίας αποπληρωμής χρεών. Επομένως το πρόβλημα του εμπορικού τομέα είναι διττό. Αφενός υπάρχει σημαντική πτώση των πωλήσεων, ενώ αφετέρου δεν υπάρχει δυνατότητα είσπραξης των οφειλόμενων ποσών με αποτέλεσμα πολλές επιχειρήσεις να οδηγούνται στον τερματισμό της δραστηριότητάς τους, ενώ οι υπόλοιπες να δαπανούν ιδία ποσά για την συντήρησή τους, προσμένοντας την επάνοδο της οικονομίας και κατ'επέκταση των εμπορικών δραστηριοτήτων τους.
Οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν έως τώρα, μέσω των μνημονίων δεν ήταν ούτε τολμηρές, ούτε έγκαιρες. Το μείγμα αυτών των πολιτικών ενείχε λανθασμένες αντιλήψεις καθώς και ελλιπής κατανόηση των χαρακτηριστικών της ιδιάζουσας Ελληνικής οικονομίας. Η Δημοκρατική Αριστερά έχει επισημάνει την ανάγκη συνυπολογισμού των επιπτώσεων της ύφεσης στο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας. Σκοπός μας είναι να αλλάξουμε το ισχύον πλαίσιο λιτότητας, ώστε να τονωθεί η εσωτερική ζήτηση, ενώ παράλληλα η ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα θα συμβάλλει θετικά στην έλλειψη οικονομικής ρευστότητας. Κατά αυτόν τον τρόπο θα δημιουργηθεί ένα υγιές πλαίσιο πάνω στο οποίο θα στηριχθεί η ανάκαμψη της Ελληνικής οικονομίας.
Ωστόσο, κατά κανόνα οι πολιτικές αυτές αποδίδουν μεσοπρόθεσμα, επομένως θα πρέπει να δείξουμε ιδιαίτερη μέριμνα σε τρέχοντα ζητήματα. Είναι γεγονός ότι πέραν των θεμάτων των μειωμένων πωλήσεων και της αδυναμίας εισπράξεως, η επίλυση των οποίων έχει τον δικό της χρονικό ορίζοντα, οι συνθήκες που διέπουν την λειτουργία του Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) αποτελούν τροχοπέδη στην εμπορική δραστηριότητα.
Λόγω της οικονομικής κρίσης, οι ασφαλισμένοι έχουν βρεθεί με χρέη προς τον Οργανισμό, τα οποία δυσκολεύονται ή δεν μπορούν να αποπληρώσουν. Είναι γεγονός ότι ο ΟΑΕΕ επιβάλλει ιδιαίτερα υψηλές εισφορές, οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στην ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχει, ενώ οι οφειλέτες δεν μπορούν να έχουν ασφαλιστική ενημερότητα, υγειονομική περίθαλψη και υφίστανται ποινικές κυρώσεις.
Η Δημοκρατική Αριστερά προωθεί σε επίπεδο διαβούλευσης σειρά θεμάτων για την επίλυση των ανωτέρω προβλημάτων. Σε πρώτο στάδιο πρέπει να εξασφαλιστεί η υγειονομική περίθαλψη των ασφαλισμένων. Για αυτόν τον λόγο προωθούμε την αποδέσμευση της θεώρησης του βιβλιαρίου υγείας από την ασφαλιστική ενημερότητα, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2014, ούτως ώστε να μην θίγεται το δικαίωμα της πρόσβασης των ασφαλισμένων στην δημόσια υγεία. Η πρόταση αυτή, όπως προκύπτει από στοιχεία της ΕΣΕΕ, αφορά σε τουλάχιστον 350 χιλιάδες ασφαλισμένους. Επί της ουσίας ένας στους δύο ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ έχει αδυναμία πρόσβασης στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (ΕΟΠΥΥ). Αν συνυπολογίσουμε τα προστατευόμενα μέλη, ο συνολικός αριθμός υπολογίζεται μεταξύ 750 χιλιάδων και ενός εκατομμυρίου ατόμων. Πρόκειται για έναν τεράστιο αριθμό συμπολιτών μας τον οποίο δεν μπορούμε να αφήσουμε χωρίς υγειονομική κάλυψη, ειδικότερα στις παρούσες συνθήκες.
Εν συνεχεία, το δεύτερο σημαντικότερο σημείο είναι η παύση ποινικής δίωξης για λόγους μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών. Ιδανικά, το μέτρο αυτό θα ισχύει ανά περίπτωση και όχι καθολικά, έτσι ώστε να αποφευχθούν περιπτώσεις κατάχρησης της συγκεκριμένης ρύθμισης. Αναγνωρίζουμε ότι τα οφειλόμενα ποσά, όπως υπολογίζονται από τον ΟΑΕΕ, είναι σε πολλές περιπτώσεις εικονικά. Τα αρχικά ποσά είναι προσαυξημένα από τις χρηματικές ποινές λόγω μη έγκαιρης καταβολής των οφειλών, με αποτέλεσμα να υπάρχει μία λανθασμένη εικόνα για τις πραγματικές δυνατότητες αποπληρωμής. Ωστόσο, ο μηχανισμός ελέγχου θα πρέπει να λειτουργεί με τέτοιον τρόπο ώστε να υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ αυτών που έχουν αδυναμία αποπληρωμής και αυτών που έχουν την δυνατότητα αλλά αποφεύγουν συστηματικά να πληρώσουν.
Αναφορικά με τις μικρές και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, και ειδικότερα για όσες πραγματοποιούν τζίρο κάτω ενός συγκεκριμένου ποσού, η ρύθμιση αποπληρωμής των δόσεων θεωρείται επιβεβλημένη. Το ακριβές όριο είναι υπό εξέταση, αλλά ενδεικτικά αναφέρεται το ποσό των 50 χιλιάδων ευρώ. Η Δημοκρατική Αριστερά προτείνει την λύση των δόσεων, με την πρώτη δόση να καταβάλλεται στις αρχές του 2016. Κατά αυτόν τον τρόπο, οι επιχειρήσεις αυτές θα έχουν το περιθώριο να βελτιώσουν τις οικονομικές τους θέσεις, δεδομένου ότι έως τότε η οικονομία θα έχει επανέλθει σε θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης.
Τα παραπάνω τρία σημεία έχουν πρωταρχική θέση στην ατζέντα, λόγω της κρισιμότητάς τους για τις εμπορικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλα σημαντικά ζητήματα τα οποία χρήζουν διευθέτησης. Οι ασφαλιστικές εισφορές στον ΟΑΕΕ αυξάνονται βάσει των ετών λειτουργίας της επιχείρησης. Με άλλα λόγια όσα περισσότερα έτη λειτουργεί μία επιχείρηση, τόσο μεγαλύτερες εισφορές πληρώνει. Το σκεπτικό της ρύθμισης αυτής βασίζεται στο γεγονός ότι με το πέρασμα των ετών η επιχείρηση εδραιώνει την θέση της στην αγορά και κατόπιν αυξάνει το μερίδιό της σε αυτήν. Επομένως η ισχύουσα αντίληψη για την επιχείρηση είναι ότι η τελευταία διογκώνεται συνεχώς οπότε μπορεί να συνεισφέρει περισσότερο.
Το σκεπτικό αυτό είναι παντελώς λανθασμένο, καθώς αποτυγχάνει να συμπεριλάβει στις διατάξεις του την έννοια του οικονομικού κύκλου. Η περίοδος οικονομικής άνθησης ακολουθείται πάντοτε από μία περίοδο ύφεσης και κατόπιν στασιμότητας, έως ώτου ξαναρχίσει η ανάκαμψη και ούτω καθεξής. Επομένως οι επιχειρήσεις σε περίοδο ύφεσης και ενώ αντιμετωπίζουν πτώση στις πωλήσεις τους, καλούνται να καταβάλουν υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές. Ειδικότερα, δε, σε περιόδους κρίσεων, όπου η ύφεση είναι πολύ εντονότερη, ο τρόπος που λογίζονται οι εισφορές οδηγεί τις επιχειρήσεις σε οριακό σημείο, με τους κίνδυνους που αναφέρθηκαν ανωτέρω. Είναι πολύ σημαντικό να αλλάξουμε το ισχύον καθεστώς και να το εναρμονίσουμε στις πραγματικές συνθήκες της οικονομίας. Με γνώμονα αυτό το σκεπτικό, προτείνουμε τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών ανάλογα του επιχειρηματικού τζίρου των επιχειρήσεων και όχι βάσει των ετών ασφάλισης.
Ένα άλλο ζήτημα που αξίζει να θίξουμε έχει να κάνει με την αυξημένη ανταγωνιστικότητα και την αδυναμία πολλών επιχειρήσεων να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Συγκεκριμένα, χαρακτηριστικό γνώρισμα πολλών μικρών εμπορικών επιχειρήσεων είναι η τοπικότητα. Ωστόσο, σε ένα περιβάλλον αυξανόμενου ανταγωνισμού οι μικρέμποροι θα πρέπει να αναπτύξουν μηχανισμούς υπέρβασης της τοπικότητας. Δυνατότητες υπάρχουν, είτε μέσω οργανωτικών καινοτομιών, είτε μέσω ανάπτυξης εργαλείων με χρήση του διαδικτύου. Τα ίδια ισχύουν αντίστοιχα και για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, όπου θα πρέπει να στραφούν στις εξαγωγές.
Ωστόσο για να λάβει χώρα μία τέτοια μεταστροφή προς ένα άλλο μοντέλο επιχειρηματικότητας είναι απαραίτητες κάποιες συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Καταρχήν θα πρέπει να υπάρχει η πρόθεση των ίδιων των εμπόρων για αλλαγή του επιχειρηματικού τους μοντέλου. Κατά δεύτερον θα πρέπει να απομακρυνθούν τα όποια γραφειοκρατικά εμπόδια, τα οποία ανά περίπτωση μπορεί να είναι καθοριστικά. Ειδικότερα στις εξαγωγικές επιχειρήσεις, πολλές φορές η γραφειοκρατία καθιστά ουσιαστικά αδύνατη την ομαλή λειτουργία τους. Αυτό το καθεστώς θα πρέπει να το αλλάξουμε και να δώσουμε ώθηση σε ένα γραφειοκρατικό σύστημα το οποίο δεν θα αποτελεί τροχοπέδη στο επιχειρείν.
Τρίτον, η αποτελεσματικότητα μίας τέτοιας ενέργειας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό κι από την τεχνογνωσία των επιχειρήσεων, αναφορικά με αναπτυξιακά εργαλεία και μεθόδους. Οι μικρές εμπορικές επιχειρήσεις χρειάζονται την γνώση εφαρμογής αυτών των μεθόδων, μία γνώση την οποία μπορεί να παράσχει το Κράτος, με την δημιουργία μηχανισμών που θα προωθούν την εμπορική πολιτική της εγχώριας οικονομίας.
Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ εκτενώς στο θέμα της ρευστότητας, αναφέροντας δύο πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να έχουν ευεργετικά αποτελέσματα για τις εμπορικές επιχειρήσεις. Το πρώτο αφορά στην ένωση των συνεταιριστικών τραπεζών, σε μία ενιαία η οποία θα χρηματοδοτεί μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Το αποτέλεσμα μίας τέτοιας ενέργειας θα είχε θετικό αντίκτυπο τόσο στις εμπορικές επιχειρήσεις οι οποίες θα έχουν πλέον άλλη μία επιλογή χρηματοδότησης με ευνοϊκότερα κριτήρια, όσο και στις ίδιες τις συνεταιριστικές τράπεζες αφού η συνένωσή τους σε μία ενιαία υγιής τράπεζα θα συνεπαγόταν μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά, επομένως καλύτερες προοπτικές και με καλύτερη οικονομική θέση.
Η άλλη πρωτοβουλία αφορά στην δημιουργία ενός δημόσιου ταμείου το οποίο με ένα ελάχιστο κεφάλαιο θα κληθεί να χειρισθεί τις απαιτήσεις και τις οφειλές της εκάστοτε επιχείρησης. Συγκεκριμένα, θα λειτουργήσει ως ενδιάμεσος κρίκος μεταξύ των επιχειρήσεων και θα προβεί σε μίας μορφής αντιλογισμού. Για να γίνει αυτό κατανοητό ας αναφέρουμε ως παράδειγμα μία επιχείρηση η οποία οφείλει ένα συγκεκριμένο ποσό σε άλλες επιχειρήσεις, ενώ έχει αντίστοιχες απαιτήσεις από τρίτες επιχειρήσεις. Στην παρούσα κατάσταση, με όλα τα δεινά της οικονομίας, η επιχείρηση δεν μπορεί να εισπράξει τις απαιτήσεις όπως και δεν μπορεί να αποπληρώσει τα χρέη της. Η παρέμβαση του ταμείου θα είναι καθοριστική αφού θα λειτουργήσει ως ένας παράγοντας ρευστότητας, αντιλογίζοντας τις οφειλές με τις απαιτήσεις για κάθε επιχείρηση. Με αυτόν τον τρόπο θα υπάρξει εκκαθάριση χρεών σε έναν κύκλο επιχειρήσεων με νομότυπα μέσα, με ελάχιστα κόστη και χωρίς την ανάγκη ύπαρξης μεγάλων χρηματικών κεφαλαίων.
Αναφορικά με την λειτουργία των καταστημάτων την Κυριακή, η Δημοκρατική Αριστερά από την πρώτη στιγμή που το ζήτημα τέθηκε στο τραπέζι εξέφρασε την αντίθεσή της. Και αυτό όχι από κάποια ιδεοληψία, αλλά γιατί το εν λέγω μέτρο δεν θα συνεισέφερε τίποτα ούτε στους εργαζόμενους, ούτε στον εμπορικό κόσμο, ούτε θα επέφερε οποιαδήποτε αύξηση της κατανάλωσης.
Εν κατακλείδι, θα ήθελα να τονίσω την σημασία των εμπορικών επιχειρήσεων ως καθοριστικού οικονομικού παράγοντα. Η Δημοκρατική Αριστερά αναγνωρίζει την σημασία του κλάδου και επιδεικνύει την απαραίτητη μέριμνα. Ενδεικτικά να αναφέρω την τροπολογία που καταθέσαμε σε περασμένο νομοσχέδιο για φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών ως μισθωτών, η οποία δυστυχώς καταψηφίστηκε. Πέραν αυτού σας παρέθεσα τις προτάσεις μας κατά προτεραιότητα, οι οποίες ως σύνολο αναμένεται να έχουν ιδιαίτερα ευεργετικά αποτελέσματα, τόσο για τον εμπορικό τομέα όσο και για την οικονομία στο σύνολο.
Θέλω να ευχαριστήσω για την πρόσκληση και να συγχαρώ τη Δημοκρατική Αριστερά Αργολίδας για την πρωτοβουλία της να διοργανώσει τη σημερινή ημερίδα. Γιατί το θέμα της άπτεται του πυρήνα της τοπικής οικονομίας και ανάπτυξης. Μιας ανάπτυξης φιλικής στο περιβάλλον, που θα προστατεύει και θα αναδεικνύει τον φυσικό πλούτο, το ανθρώπινο κεφάλαιο, την ιστορική κληρονομιά.
Και στην Αργολίδα όλα τα παραπάνω βρίσκουν ιδανικό πεδίο εφαρμογής, αφού αποτελεί ένα νομό που συνδυάζει μια πληθώρα χαρακτηριστικών: μερικά από τα πιο αντιπροσωπευτικά, σημαντικά και καλά διατηρημένα μνημεία της χώρας, κατέχοντας τα πρωτεία με τις Μυκήνες, την Επίδαυρο και την Τίρυνθα, αλλά και πολλά άλλα λιγότερο γνωστά, παραλίες και θαλάσσιο πλούτο, σημαντική αγροτική παραγωγή και αναγνωρίσιμα τοπικά προϊόντα. Συμπυκνώνει δηλαδή τον πλούτο που μπορεί να δημιουργήσει σταθερές διεποχιακές τουριστικές ροές, συμβάλλοντας σταθερά και με εξωστρέφεια στην ανάπτυξη της περιοχής.
Απέναντι στην αποσπασματική και χωρίς συνέργειες τουριστική ανάπτυξη που δεν αξιοποιεί όλες τις δυνατότητες ή στον τουρισμό που απομυζά το φυσικό περιβάλλον με ολέθρια μακροχρόνια αποτελέσματα, ο τουρισμός με αειφορία αποτελεί τη μεγάλη πρόκληση που θα ενισχύσει την απασχόληση και τη δημιουργία εισοδήματος στην τοπική κοινωνία, θα μειώσει τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, στον πολιτισμό, στην αισθητική, στις τοπικές κοινωνικές δομές.
Προϋπόθεση πρώτη,
να λυθούν ζωτικά προβλήματα περιβαλλοντικών υποδομών, όπως το μεγάλο ζήτημα του κύκλου του νερού (διασφάλιση των απαιτούμενων υδάτινων πόρων, της ανάπτυξης και της διαχείρισης του υδατικού ισοζυγίου, άρδευσης, ύδρευσης, υδροφόρων οριζόντων, υφαλμύρωση κ.λ.π) και το μεγάλο ζήτημα των παράνομων χωματερών και της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Προϋπόθεση δεύτερη, η δημιουργία υποδομών στις μεταφορές, αεροπορικών, θαλάσσιων, όπως η αξιοποίηση του αεροδρομίου της Τρίπολης και η αναβάθμιση του λιμανιού του Ναυπλίου για την ενίσχυση της κρουαζιέρας. Η επαναλειτουργία του σιδηροδρόμου, ενός κατεξοχήν φιλικού στο περιβάλλον μέσου, που μπορεί να αναδείξει και τον σιδηροδρομικό τουρισμό, που διαθέτει ένα ειδικό πιστό κοινό. Προϋπόθεση τρίτη, η συνεργασία όλων των κοινωνικών εταίρων, δημόσιου και ο ιδιωτικού τομέα, αυτοδιοίκησης και κοινωνίας των πολιτών, οι οποίοι θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στον σχεδιασμό του αναπτυξιακού μοντέλου της περιοχής.
Φίλες και φίλοι
Η Δημοκρατική Αριστερά και προσωπικά εγώ ως κοινοβουλευτική υπεύθυνη του νομού, βρισκόμαστε σε στενή συνεργασία με τη νομαρχιακή επιτροπή για κάθε ζήτημα που απασχολεί την Αργολίδα. Στόχος μας να συμβάλλουμε με παρεμβάσεις όχι μόνο στην επίλυση προβλημάτων, αλλά κυρίως σε θέματα που μπορούν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες του νομού και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη του.
Οι εκδηλώσεις καταδίκης του πραξικοπήματος του 1967 αποκτούν σήμερα μία ιδιαίτερη σημασία και αξία, καθώς είναι η πρώτη χρονιά που συμπίπτουν αφ' ενός με την ύπαρξη ενός νεοναζιστικού, φασιστικού κόμματος στη Βουλή των Ελλήνων και αφ' ετέρου με έξαρση περιστατικών ρατσιστικής βίας.
Αναρωτιέμαι πόσο πιο χρήσιμο θα ήταν ανάλογες με τη σημερινή συζητήσεις να είχαν γίνει πέρσι τέτοια μέρα, μεσούσης της προεκλογικής περιόδου όταν όλες οι δημοσκοπήσεις προοιωνίζονταν τις εξελίξεις και την είσοδο της Χρυσής Αυγής στη Βουλή και μάλιστα με μια πολυδύναμη Κοινοβουλευτική Ομάδα. Τότε όμως όλοι όσοι σήμερα κοπτόμεθα και μιλάμε για τον κίνδυνο του νεοναζισμού ήμασταν στο κυνήγι του ψηφοδελτίου και του σταυρού, στο κυνήγι της κομματικής και προσωπικής επιτυχίας.
Ο τίτλος της σημερινής εκδήλωσης είναι «Η θεσμική απάντηση στην άνοδο του νεοναζισμού» με πυρήνα συζήτησης το νομοσχέδιο για τη ρατσιστική βία που προτείνει το ΠΑΣΟΚ και το οποίο μας παρουσίασε αναλυτικά ο Γιάννης Ιωαννίδης, ΓΓ του Υπουργείου Εσωτερικών.
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω αιρετικά:
Η Έκθεση του Επιτρόπου του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η οποία δημοσιεύτηκε την Τρίτη είναι καταπέλτης, αλλά δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Ήδη από τον Αύγουστο ο Επίτροπος είχε ζητήσει από την ελληνική κυβέρνηση να διερευνήσει τις σχέσεις Χρυσής Αυγής και Ελληνικής Αστυνομίας στηριζόμενος στα εξαιρετικά υψηλά ποσοστά που εξασφάλισε αυτό το μόρφωμα στα λεγόμενα «ειδικά τμήματα». Απάντηση δεν πήρε ποτέ, επισκέφθηκε την χώρα μας στις αρχές του έτους και η Συνέντευξη Τύπου που έδωσε πριν αναχωρήσει δεν άφηνε πολλά περιθώρια.
Στην Έκθεσή του, λοιπόν, ο Επίτροπος εκφράζει την ανησυχία του για την αύξηση των ρατσιστικών και άλλων εγκλημάτων μίσους στην Ελλάδα, που έχουν στόχο κυρίως μετανάστες και καλεί τις ελληνικές αρχές να επιβάλλουν κυρώσεις και να περιορίσουν τις δραστηριότητες ατόμων που υποστηρίζουν και εμπλέκονται σε υποθέσεις τέτοιων εγκλημάτων, αλλά και τις αντίστοιχες δραστηριότητες πολιτικών οργανώσεων, «περιλαμβανομένων και κομμάτων όπως η νεοναζιστική Χρυσή Αυγή, στις οποίες», όπως σημειώνει «είναι δυνατό να επιβληθούν αποτελεσματικές κυρώσεις ή απαγόρευση, εάν χρειάζεται».
Ο Επίτροπος υπογραμμίζει ότι «η Διεθνής Σύμβαση για την Κατάργηση Κάθε Μορφής Φυλετικών Διακρίσεων και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που έχουν επικυρωθεί και έχουν υπερνομοθετική ισχύ στην Ελλάδα, κάνουν δυνατή την επιβολή αποτρεπτικών, ποινικών και άλλων κυρώσεων και περιορισμών στις δραστηριότητες ατόμων που υποστηρίζουν και εμπλέκονται σε υποθέσεις ρατσιστικών και άλλων εγκλημάτων μίσους».
Στην απάντησή της η ελληνική κυβέρνηση, «σαν τον κακό μαθητή που αντί να συμμορφωθεί περνά στην αντεπίθεση» όπως πολύ εύστοχα διάβασα σήμερα στον Τύπο, ισχυρίζεται ότι η αντιμετώπιση της «ακραίας οργάνωσης», η οποία εν τούτοις, όπως υπογραμμίζεται, εξασφάλισε την είσοδό της στη Βουλή, «αποτελεί θέμα περίπλοκο για προφανείς λόγους, σχετιζομένους με τη λειτουργία του δημοκρατικού συστήματος». Συμπεραίνει, δε, ότι «οι λύσεις δεν μπορούν να είναι προϊόν συναισθηματικών αντιδράσεων που θα μπορούσαν να έχουν αντιπαραγωγική επίδραση και να οδηγήσουν σε μη επιθυμητά αποτελέσματα».
Όσο δε για τον ρατσισμό τον χαρακτηρίζει ως ένα εντελώς περιφερειακό φαινόμενο, 24ωρα μετά τη Μανωλάδα όπου τα περιστατικά ρατσιστικής βίας είναι διαχρονικό φαινόμενο, και φυσικά δεν σχολιάζει τους θύλακες της Χρυσής Αυγής μέσα στην Ελληνική Αστυνομία, αμαυρώνοντας με αυτόν τον τρόπο και τους δημοκράτες αστυνομικούς, οι οποίοι είναι η πλειονότητα. Φυσικά όλα αυτά δεν μπορούν να σταθούν σε οποιαδήποτε κριτική και όχι γιατί το λέω εγώ, αλλά γιατί αυτό αποδεικνύουν οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Βέβαια υπάρχει και η άποψη του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη όταν σε επίκαιρη ερώτησή μου απήντησε ότι το ΕΔΑΔ βγάζει και λάθος αποφάσεις.
Όπως καταλαβαίνετε λοιπόν, για ποιες απαντήσεις στον ρατσισμό και στον νεοναζισμό μιλάμε και μάλιστα θεσμικές όταν η κυβέρνηση αρνείται να αναγνωρίσει το πρόβλημα. Και φυσικά το ότι η απάντηση συντάχθηκε από «κάποιους υπαλλήλους του ΥΠΕΞ» δεν μπορεί να αποτελέσει σοβαρή δικαιολογία. Το επιχείρημα έχει την ίδια πολιτική βαρύτητα με το «δεν έχει σημασία τι λένε οι υπάλληλοι της Τρόικα». Το μόνο που κάνει είναι να εκθέτει περαιτέρω την κυβέρνηση και την χώρα.
Αναμένουμε με πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον την Έκθεση της Επιτροπής κατά των βασανιστηρίων ή/και της απαξιωτικής συμπεριφοράς, η οποία επισκέφθηκε την χώρα από τις 4 έως 16 Αυγούστου. Ας μην ξεχνάμε ότι στις δύο καταδικαστικές αποφάσεις του ΕΔΑΔ, αναφορικά με το Δουβλίνο ΙΙ, στο σκεπτικό της απόφασης διαβάζουμε ότι «η επαναπροώθηση των εναγόντων στη χώρα πρώτης εισόδου δλδ στην Ελλάδα παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματά τους αφού είναι γνωστή η κατάσταση που επικρατεί στα κέντρα κράτησης παράτυπων μεταναστών στην Ελλάδα»
Πως αντιμετωπίζεται λοιπόν η άνοδος του νεοφασισμού; Με το να κόψουμε την καλημέρα στους βουλευτές της Χρυσής Αυγής; Με το να μην εμφανιζόμαστε μαζί τους στα πάνελς και έτσι να μην τους νομιμοποιούμε ή να μην τους αποκαθάρουμε και να τους κάνουμε οικείους στα μάτια των Ελλήνων πολιτών; Αυτά είναι τα αυτονόητα τουλάχιστον για όσους από εμάς διατηρούμε ακόμη την πολυτέλεια να επιλέγουμε τους συνομιλητές μας.
Θα πρόσθετα και κάτι άλλο εμπνευσμένο από τη γερμανική πολιτική ζωή: στο πλαίσιο των επίκαιρων ερωτήσεων να μην τους απαντά μόνο ο Υπουργός, αλλά κάθε φορά και ένας από άλλο κόμμα, κάνοντας έτσι ορατό ότι ο κοινοβουλευτισμός ξέρει να συσπειρώνεται και θα τους πολεμήσει και θα τους νικήσει με τα όπλα που αυτοί προσπαθούν να καταστρέψουν: το κράτος δικαίου, τη Δημοκρατία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Όμως και εδώ υπάρχει ένα αγκάθι: μιλάμε για ένα απαξιωμένο πολιτικό σύστημα με ένα ανυπόληπτο, στα μάτια της κοινωνίας πολιτικό προσωπικό, οπότε η απαξίωσή της Χρυσής Αυγής από αυτό μόνο αίγλη μπορεί να της προσδώσει.
Θεωρώ ανεπίτρεπτο ότι ο Υπουργός Εσωτερικών ζήτησε στοιχεία από τους Δήμους προκειμένου να απαντήσει σε αντισυνταγματική ερώτηση Χρυσαυγιτών αναφορικά με τον αριθμό των αλλοδαπών μαθητών που φοιτούν στους παιδικούς σταθμούς της χώρας.
Αρκούν όμως αυτά; Φυσικά και όχι. Χρειάζεται ένα ισχυρό νομοθετικό οπλοστάσιο, το οποίο όμως θα εφαρμόζεται και μία δικαιοσύνη που θα είναι άτεγκτη στις αποφάσεις της. Γιατί νόμοι, όπως σημειώνει και ο Επίτροπος, υπάρχουν, απλώς χωλαίνουν στην εφαρμογή τους. Δεν υπάρχει κενό νομικό, υπάρχει κενό πολιτικό και ιδεολογικό, υπάρχει έλλειψη πολιτικής βούλησης πάταξης του φαινομένου.
Σε σχετική ερώτησή μου ο υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων δικαιωμάτων παραδέχτηκε ότι από την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου που συλλέγει στατιστικά στοιχεία στο πλαίσιο εκπλήρωσης διεθνών υποχρεώσεων της χώρας, έχει διαπιστωθεί ότι ελάχιστες διώξεις για εγκλήματα κατά τον Ν. 927/1979 για τις φυλετικές διακρίσεις έχουν ασκηθεί τα τελευταία χρόνια, τουλάχιστον βάσει των στοιχείων που αποστέλλονται από τις εισαγγελίες στο υπουργείο, ενώ δεν καταγράφονται ποτέ στις σχετικές στατιστικές εγκλήματα που διαπράττονται με ρατσιστικό κίνητρο.
Μάλιστα, ο υπουργός Δικαιοσύνης συμπλήρωσε ότι τον περασμένο Απρίλιο ο τέως γενικός γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Ιωαννίδης, είναι εδώ μαζί μας και μπορεί να μας δώσει περαιτέρω στοιχεία, είχε αποστείλει επιστολή προς τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου επισημαίνοντας τα προβλήματα αυτά.
Για την ακρίβεια, στην Ελλάδα τα εγκλήματα ρατσιστικού κινήτρου είτε δεν εξιχνιάζονται είτε, όταν εξιχνιάζονται, ουδείς ασχολείται με το ρατσιστικό κίνητρο διότι η κυρίαρχη υπηρεσιακή κουλτούρα της δίωξης του εγκλήματος πολύ συχνά συμμερίζεται το ρατσιστικό κίνητρο είτε δια της ανοχής είτε δια της υπόθαλψης της ρατσιστικής βίας. Στις άλλες περιπτώσεις, απλώς το θεωρεί νομικά αδιάφορο.
Στα τέλη του 2011 πέρασε από την αρμόδια Επιτροπή της Βουλής το νομοσχέδιο για την «Καταπολέμηση ιδιαίτερα σοβαρών εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας». Ενώ είχε ανακοινωθεί ότι θα συζητηθεί στην Ολομέλεια στις 17/18 Γενάρη 2012, κατά ένα μαγικό τρόπο απεσύρθη και ποτέ κανείς δεν ξανάκουσε για αυτό: οι κακές γλώσσες λένε ότι σε αυτό συνέβαλαν καθοριστικά οι λυσσώδεις αντιρρήσεις του ΛΑΟΣ που τότε ήταν στην συγκυβέρνηση. Μάλιστα, το σχέδιο νόμου τον Ιούλιο του 2012 επιστράφηκε από τη Βουλή στον νυν υπουργό, όπως αυτό είχε κατατεθεί.
Πρόκειται για την προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας στην σχετική «Απόφαση-πλαίσιο της Ευρωπαικής Ένωσης», η οποία πρέπει ταυτόχρονα να διασφαλίσει και την τήρηση των διατάξεων της Διεθνούς Σύμβασης για την εξάλειψη κάθε μορφής φυλετικών διακρίσεων (1966), την οποία έχει κυρώσει η Ελλάδα. Μέχρι σήμερα οι διατάξεις της εν λόγω Διεθνούς Σύμβασης υλοποιούνται από τον Ν.927/1979, ο οποίος ελάχιστα εφαρμόστηκε στην Ελλάδα και σχεδόν ποτέ οδήγησε σε τελική καταδίκη.
Αναφορικά με το νέο νομοσχέδιο θα περιοριστώ να πω ότι είναι μία πρόταση Νόμου καλών προθέσεων, με την οποία έχω προσωπικά, κάποιες επιφυλάξεις τις οποίες και θα εκθέσω στην αρμόδια Επιτροπή όταν έρθει προς συζήτηση.
Η συζήτηση περί ρατσιστικού λόγου και ρατσιστικής βίας είναι πολύπλευρη και πολύ σοβαρή. Όπως επίσης και ο ρατσιστικός λόγος όταν ενδύεται τον μανδύα του επιστημονικού λόγου και ο ρόλος της ελευθερίας του λόγου σε μία φιλελεύθερη κοινωνία.
Ο ρατσιστικός λόγος είναι τόσο διαδεδομένος στην ελληνική κοινωνία που καθίσταται μη τιμωρήσιμος. Και αυτό γιατί εκφέρεται και από τα πλέον επίσημα χείλη: από Μητροπολίτες, «ευυπόληπτα» ΜΜΕ, μέσα στην ίδια τη Βουλή των Ελλήνων.
Τι μπορεί λοιπόν να γίνει; Νομίζω ότι απαιτείται μία συστηματική και ουσιαστική εγρήγορση της Πολιτείας σε όλα τα επίπεδα: πρέπει να ενσταλαχθεί στους μαθητές η έννοια του ενεργού πολίτη και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης να πάψουν να προβάλλουν θέσεις ρατσιστικές και αυτό δεν έχει να κάνει σε τίποτα με την ελευθερία του λόγου. Το Εθνικό ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο, αντί να τιμωρεί τα ομόφυλα φιλιά και να είναι τοποτηρητής της «ηθικής» θα πρέπει να αρχίσει να ζητά κασέτες από εκπομπές που προβάλλουν και προπαγανδίζουν τις ρατσιστικές και νεοναζιστικές θέσεις.
Ο ρόλος της τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι καθοριστικός, αφού αποτελεί τον πιο οικείο θεσμό στον πολίτη, αλλά και το τελευταίο προπύργιο κοινωνικής συνοχής. Καμία ανοχή κρουσμάτων ρατσισμού στις γειτονιές και στις δομές της.
Και τέλος, το περίφημο άρθρο 29 του Συντάγματος: η Βουλή από το καλοκαίρι του 2013 μπορεί να είναι αναθεωρητική. Ας ξεκινήσει ο δημόσιος διάλογος για αντικατάστασή του με πολύ συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληροί ένα κόμμα, όχι μόνο για να συμμετέχει στις εκλογές, αλλά και για να λειτουργεί.
Και τέλος, ας ανοίξει ένα διάλογο η ελληνική κοινωνία με το παρελθόν της και ας κοιταχθεί στον καθρέπτη χωρίς παραμορφωτικά γυαλιά και χωρίς τα άλλοθι της οικονομικής κρίσης. Γιατί τα γεγονότα της Μανωλάδας το 2008, αλλά και τα προ 10ετίας στα ροδάκινα του Βελβεντού συνέβησαν όταν όλοι ζούσαμε στο ροζ συννεφάκι της ευμάρειας.
Οι προσδοκίες αύξησης της ευρωπαϊκής ζήτησης σε ενέργεια, σε συνδυασμό με τη μείωση των πηγών ενέργειας, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν ως αποτέλεσμα την αυξανόμενη εξάρτηση από τις εισαγωγές ενέργειας από τρίτες χώρες, αλλά και από χώρες έξω από την ευρωπαϊκή ήπειρο. Υπολογίζεται ότι η ζήτηση για εισαγωγή ενέργειας θα αυξηθεί από το 45% στο 65% μέχρι το 2020.
Η υλοποίηση των νέων υποδομών, με στόχο την εισαγωγή φυσικού αερίου από το εξωτερικό, αποτελεί προτεραιότητα για την Ευρώπη, ειδικότερα εάν συνυπολογίσουμε ότι η εξάρτησή της από τη Ρωσία ανέρχεται στο 40% των εισαγωγών. Για να μειωθεί, λοιπόν, αυτή η εξάρτηση από τους ρωσικούς αγωγούς έχουν προγραμματιστεί μία σειρά από υποδομές, μεταξύ των οποίων είναι και ο Διαδριατικός Αγωγός, ο γνωστός ως ΤΑP. O αγωγός αυτός έρχεται να καλύψει τις ανάγκες στο Νότο μεταφέροντας φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην Κεντρική Ευρώπη μέσω της Αλβανίας, της Ελλάδας και της Ιταλίας. Το πλεονέκτημα του ΤΑP έγκειται στο μικρότερο μήκος και, επομένως, στο συνολικά μικρότερο κόστος κατασκευής του. Το μήκος του υπολογίζεται, περίπου, στα 799 χιλιόμετρα, εκ των οποίων τα 478 θα διατρέχουν τον ελλαδικό χώρο. Ο αγωγός θα μεταφέρει δέκα δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, με προοπτικές για επέκταση στα είκοσι δισεκατομμύρια.
Οι βασικοί ανταγωνιστές του εν λόγω αγωγού, ο Νabucco West και ο South East Europe Pipeline, έχουν άλλα μειονεκτήματα. Ο μεν πρώτος μπορεί να μεταφέρει μέχρι και τρία δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα επιπλέον του TAP, αλλά με τριπλάσιο κόστος, ενώ ο δεύτερος μπορεί να είναι συνολικά φθηνότερος, αλλά μπορεί να μεταφέρει ετησίως πολύ μικρότερες ποσότητες. Επίσης, κανένας από αυτούς τους δύο δεν περνά από το ελληνικό έδαφος.
Επομένως, ο αγωγός ο οποίος εξετάζουμε σήμερα έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα. Επίσης, διέρχεται από σημαντικά μικρότερο αριθμό χωρών. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ποια θα είναι η οριστική διαδρομή του ΤΑΡ θα οριστικοποιηθεί στη συμφωνία του Ιουνίου.
Σε αυτό το πλαίσιο καταλαβαίνουμε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εγκριθούν αυτοί οι όροι που θα κάνουν την κατασκευή όσο το δυνατόν πιο συμφέρουσα για την Ελλάδα. Τα οφέλη από μία τέτοια συμφωνία είναι πολλά και σημαντικά. Αυτό δεν το αρνούμαστε. Η κατασκευή του αγωγού αποτελεί άμεση ξένη επένδυση ύψους, περίπου, 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ, εκ των οποίων το μεγαλύτερο μέρος θα δαπανηθεί στην ελληνική επικράτεια. Θα δημιουργηθούν δύο χιλιάδες θέσεις εργασίας και ειδικά σε περιοχές της χώρας μας, οι οποίες χειμάζονται από την ανεργία. Επίσης, με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί και η οικονομία κλίμακας, ενώ η συνεργασία σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο ενδέχεται να αυξήσει τον αριθμό των νέων θέσεων εργασίας σε δέκα χιλιάδες.
Παράλληλα, θα αυξηθεί η ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή, ενώ η πρόσβαση σε μία επιπλέον παροχή φυσικού αερίου θα οδηγήσει σε σχετική μείωση των τιμών. Αξίζει σε αυτό το σημείο να σημειωθεί ότι εξαιτίας της οικονομικής κρίσης η ζήτηση για φυσικό αέριο ως υποκατάστατο του, φυσικά, ακριβότερου πετρελαίου έχει ήδη αυξηθεί σημαντικά ήδη από το 2011.
Τώρα ας περάσουμε στα προβληματικά σημεία του κειμένου που έχουμε μπροστά μας και τα οποία μάς οδήγησαν στο να κρατήσουμε επιφυλάξεις στην Επιτροπή..
Κατ' αρχήν είναι το θέμα του γλωσσαρίου -αναφέρθηκε από προηγούμενο ομιλητή- όπου βλέπουμε να εξηγούνται όροι, οι οποίοι δεν υπάρχουν μέσα στο κείμενο και το οποίο θα συμφωνήσετε μαζί μου ότι είναι πάρα πολύ περίεργο.
Επίσης, στο γεωπολιτικό πεδίο πρέπει να καθιερωθεί και να διασφαλιστεί ο ρόλος της Ελλάδας ως ενεργειακός κόμβος στο Νότο. Μιλάμε, δηλαδή, για έναν αγωγό τυφλό, ο οποίος δεν καθιστά την Ελλάδα ενεργειακό κόμβο.
Το τελευταίο αποκτά μία ιδιαίτερη σημασία και ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον, εάν αναλογιστούμε ότι θα μπορούσαμε να έχουμε την τροφοδοσία και των υπολοίπων βαλκανικών χωρών με φυσικό αέριο. Φυσικά, θα συμφωνήσω ότι η ενεργειακή αγορά στα Βαλκάνια είναι μεν μικρή, αλλά παρ' όλα αυτά είναι υπολογίσιμη.
Η σύναψη της συμφωνίας για τον εν λόγω αγωγό έχει και ένα άλλο προβληματικό σημείο, που αφορά στη φορολόγηση.
Υπάρχει, λοιπόν, το θέμα της φορολόγησης. Εκεί το κείμενο είναι εξαιρετικά ασαφές. Από τη στιγμή, βέβαια, που όλο το κόστος της επένδυσης βαραίνει τον κατασκευαστή μπορούμε να δεχτούμε ότι θα πρέπει να υπάρχει ένα επίπεδο ελάφρυνσης της φορολόγησης για κάποια χρόνια, όχι όμως εσαεί. Αυτό καθορίζεται από διεθνή μαθηματικά μοντέλα.
Επίσης, εάν ανατρέξουμε σε όλες τις ανάλογες συμφωνίες, θα δούμε ότι οι χώρες εξασφαλίζουν συγκεκριμένα κρατικά δικαιώματα. Εδώ δεν υπάρχει καμία τέτοια πρόβλεψη.
Ένα άλλο θέμα που θίχτηκε είναι ότι με την Αλβανία ίσως να υπάρχει δυνατότητα να ξανατεθεί στο τραπέζι το ζήτημα του καθορισμού των χωρικών υδάτων. Εξηγούμαι: Πρόκειται για τον καθορισμό της ΑΟΖ, ο οποίος είχε συμφωνηθεί μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας και μετά από ένα παρασκήνιο, το οποίο έχει διαρρεύσει όχι μόνο στο διεθνή αλλά και στον ελληνικό Τύπο, ακυρώθηκε από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριό τους. Ίσως αυτό να δώσει μία ευκαιρία να ξανατεθεί το θέμα στο τραπέζι και να δημιουργηθεί ένα προηγούμενο για την περιοχή.
Επίσης, ένα άλλο σημείο στο οποίο θα πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί είναι ότι δεν γνωρίζουμε τις ακριβείς ποσότητες του πεδίου Shah Deniz. Ο σχετικός όγκος μπορεί να καλύπτει τις ανάγκες της Ελλάδας και της Τουρκίας, αλλά είναι άγνωστο εάν θα μπορέσει να προμηθεύσει επαρκώς την Κεντρική Ευρώπη, το οποίο είναι ένα σημαντικό στοιχείο να το γνωρίζουμε, προκειμένου να καθορίσουμε αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Κατόπιν όλων των παραπάνω, εμείς συμφωνούμε με αυτήν τη Σύμβαση -βέβαια, όπως σημείωσα και όπως έχουν σημειώσει και άλλοι ομιλητές, οι όροι της θα καθοριστούν τον Ιούνιο- και θεωρούμε ότι το ζήτημα είναι εξαιρετικά σημαντικό, γι' αυτό θα πρέπει να υπάρξει ένα στρατηγικό σχέδιο και επίσης να υπάρξει ένα πολύ συγκεκριμένο όραμα για το τι ακριβώς θέλουμε να κάνουμε. Όλα αυτά με σεβασμό των θεσμών, της διαφάνειας, του εσωτερικού και του ευρωπαϊκού δικαίου.
